O czym mówią nam przytoczone dokumenty?


Przytoczone dotąd teksty pokazują, że w dawniejszych czasach było w Drohiczynie dwie Cerkwie parafialne: Świętego Mikołaja i Soborna Świętej Przeczystej, obie przez pożar później zniszczone, tudzież dwa Monastery Świętego Spasa za Bugiem i Świętej Trójcy na Kramczewskiej górze przy którym od dawna była i dotrwała do II wojny światowej Cerkiewka albo raczej kaplica pod wezwaniem Świętej Barbary (więcej o Cerkwi Świętej Barbary), w przy­wilejach nie wzmiankowana. Oba Monastery zo­stawały najczęściej pod rządem jednego Ihume­na, w czym miał pierwszeństwo Monaster Świętego Spasa, jak widać z przywileju Augu­sta II z 1698 r. później zaś Świętej Trójcy. W ostatnich czasach za Bugiem zazwyczaj mieszkał tylko jeden zakonnik, na górnym zaś monasterze najwięcej trzech mieszka­ło zakonników. Monastery te przetrwały wszy­stkie burze religijne w dawnej wierze greckiej, natomiast Cerkwie przeszły na Unię; naprzód jak się zdaje Świętej Przeczystej, a wkrótce Świętego Mikołaja, gdyż z jednego zapisu na te ostatnią uczynionego widać, że była już Unicką (z Akt Miejskich).

Do Cerkwi Świętego Mikołaja przybył z czasem Klasztor Bazylianów Unitów (więcej o Zakonie Bazylianów). Cerkiew ta pierwotnie drewniana staraniem superiora Palczewskiego i przy pomocy obywateli Kuczyńskiego, Bondzyńskiego, Ciecierskiego i Księcia Jabłonowskiego w 1793 roku została wymurowana. Po zgorzeniu w 1805 roku Cerkwi parafialnej Świętego Mikołaja, Paroch (proboszcz) Hładyjewski przeniósł się do Bazylianów, a potem i parafię im odstąpił. Klasztor Bazyliański przetrwał do 1828 roku.