Powróćmy do Drohiczyna


W 1857 roku Drohiczyn liczył około 1.000 mieszkańców – czytamy u pana Edwarda - bezwzględną większość stanowili w mieście katolicy – 52%, prawosławni liczyli mniej więcej 30% i Żydzi około 17%. Jak podaje spis ludności Drohiczyna z 1861 roku, po stronie „ruskiej” zamieszkiwało wówczas 315 osób – w tym 182 katolików, 88 prawosławnych i 45 Żydów, zaś po stronie „lackiej” 1.402 osoby, w tym 384 katolików, 520 prawosławnych i 498 Żydów. 36 lat później, w 1897 roku, przeprowadzono kolejny spis ludności i wtedy zarejestrowano 784 osoby wyznania mojżeszowego, nastąpił więc ich dość pokaźny przyrost. Przed pierwszą wojną światową Drohiczyn liczył około 2.000 mieszkańców, miejscowa ludność trudniła się niemal wyłącznie rolnictwem, natomiast Żydzi zajmowali się głównie handlem, stąd z każdym rokiem zwiększała się w rynku ilość sklepów, jatek i kramów żydowskich. W 1913 roku według oficjalnych danych w mieście mieszkało już około 34% Żydów, a liczbę ich budynków określono na 196, tak więc nastąpiło wielkie zagęszczenie domów zajmowanych przez nich przy ówczesnym rynku. Po pierwszej wojnie światowej, w 1921 roku, kolejny spis ludności uwidacznia znaczny wzrost ludności wyznania rzymsko – katolickiego i mojżeszowego. Na 1972 mieszkańców spisano 814 Żydów, co stanowiło 41,3% ludności, ponadto na podstawie tegoż spisu uwidoczniono skupiska Żydów w niektórych okolicznych wsiach, i tak w Bużyskach 11 osób, w Chrołowicach 13 osób, w Obniżu 13 osób w Sieniewicach 33 osoby, a trzeba przyjąć, że i w innych pobliskich wsiach zamieszkiwały mniejsze ich skupiska. Na przestrzeni lat 1921 – 1939 liczba mieszkańców miasta ciągle wzrasta, do około 2800 osób, w tym około 700 wyznania mojżeszowego, choć tu widać niewielki spadek populacji żydowskiej. Żydzi stanowią wtedy 25% utrzymujących się z handlu, prowadząc aż 58 zakładów handlowych. W 1939 roku, tuż przed wybuchem II Wojny Światowej, odbyły się wybory do Rady Miejskiej, w których na 12 mandatów trzy zdobyli przedstawiciele ludności żydowskiej – Cukierman, Bloch i Polakiewicz, jedni z najzamożniejszych i szanowanych Żydów, cieszący się autorytetem wśród mieszkańców.